Οι ανθρώπινες σχέσεις (μέρος 2ο) – Εκφράσεις

Κατάφερα τελικά να οργανώσω τις σκέψεις μου.

Μετά την μεγάλη ανταπόκριση που δείξατε για το πρώτο άρθρο της σειράς και γενικότερα το πρώτο μου διαδικτυακό, είχα αρχίσει να σκέφτομαι σοβαρά το επόμενο θέμα – πτυχή των ανθρώπινων σχέσεων – με το οποίο θα σας απασχολούσα.

Καταστάλαξα πριν αρκετό καιρό σε αυτό που θα διαβάσετε σήμερα, το οποίο ας το ομολογήσουμε, μπορεί να σας φαίνεται πως δεν έχει καμία σχέση με το προηγούμενο της σειράς του. Κάτι τέτοιο φυσικά δεν ισχύει.

Πλέον είμαι σίγουρος πως η συγκεκριμένη σειρά θα γίνει σήμα κατατεθέν αυτής της στήλης.

Καλησπέρα,

Πολλά γεγονότα μου συνέβησαν μέσα σε αυτή τη βδομάδα (και κάτι μέρες) που μας πέρασε, τόσο όμορφα όσο και άσχημα. Θα ήθελα να μοιραστώ μαζί σας, όπως συνήθως κάνω, ένα από αυτά το οποίο μάλιστα αποτέλεσε και τη χαριστική βολή για την επανεμφάνιση μου. Σήμερα δεν θα «γαβγίσω» ούτε για πολιτική, ούτε για εξυπνάδα, ούτε έχω σκοπό να «βγάλω χολή». Αντιθέτως αισθάνομαι πως πρόκειται να «βγάλω τα μάτια» ενός αγαπημένου μου θέματος και μάλιστα με μεγάλη ευχαρίστηση. Αυτή είναι μια ειλικρινής έκφραση.

Πριν κάποιες μέρες είχα πάει με παρέα στο πάρτι ενός φίλου (καλή του ώρα όπου και να είναι). Μου είχε ζητήσει να τον βοηθήσω με τη μουσική της συνάθροισης αυτής, κάτι το οποίο κι έγινε. Έχοντας κάποια εμπειρία σε αυτόν το τομέα δέχθηκα χωρίς πολλά πολλά. Για να μην πολυλογώ, κάναμε την εμφάνιση μας στο πάρτι, ήπιαμε λίγο και αφού ξεπεράσαμε τις τεχνικές δυσκολίες άρχισα να παίζω μουσική. Δώσε μου κονσόλα ήχου και laptop και πάρε μου την ψυχή.

Στην ουσία τότε ξεκίνησε το πάρτι, ο κόσμος άρχισε να χορεύει κι εγώ έδινα τον καλύτερο μου εαυτό κάτι που φαινόταν και σχεδόν όλοι το παραδέχτηκαν. Πίσω από την κονσόλα έβλεπα ολόκληρο το πάρτι. Το μάτι μου έπιασε ανθρώπους χαρούμενους, να τραγουδάνε, να χορεύουν, να γελάνε, να πίνουν, να συζητάνε - φανερά δείγματα πως περνούσαν καλά. Εκείνη την ώρα ένιωθα κι εγώ ευχάριστα που ήμουν υπεύθυνος γι’ αυτή την κατάσταση. Γι’ αυτό έκανα ένα πείραμα: ένα μικρό “stop ‘n go” της μουσικής. Όλα τα παραπάνω σταμάτησαν για μερικά δευτερόλεπτα, όταν χαμογελώντας μετά από πάλι λίγα δευτερόλεπτα επανέφερα τον ήχο.

Κατά τις 3.00 π.μ περίπου φύγαμε από το πάρτι, το οποίο συνεχίστηκε με ελληνικά τραγούδια και άλλο DJ. Κωμικοτραγικές καταστάσεις ακολούθησαν με την πενταμελή παρέα μου, αφού μόνο δύο ήμασταν νηφάλιοι ενώ οι υπόλοιποι ήταν «ντίρλα», «χώμα», «κομμάτια», «ζαντολάστιχα» και οτιδήποτε άλλο μπορείς να φανταστείς και να προσθέσεις. Όπως θα κατάλαβες ακολούθησε οδήγηση και μετά κουβαλητό μέχρι τα σπίτια τους, όπως και σπαραξικάρδιες εκδηλώσεις αγάπης από τους δεύτερους, αφού εμείς όντες σε πολύ καλύτερη κατάσταση τους προσφέραμε βοήθεια και δεν τους αφήσαμε μόνους τους, παρά τα άσχημα συνακόλουθα της δικής τους υπερκατανάλωσης αλκοόλ. Γι’ αυτό τώρα θέλω να σας περάσω ένα μήνυμα: Ποτό πάντα με μέτρο και ποτέ μα ποτέ όταν πρόκειται να οδηγήσετε.

Αφού έκανα και το κοινωνικό μου σχόλιο, είναι ώρα να δικαιολογήσω γιατί σας παρουσίασα τη συγκεκριμένη ιστορία μπαίνοντας στη συνέχεια σε μια πιο βαθιά ανάλυση όρων. Όπως θα διάβασες λοιπόν πριν, έχοντας μια ξεχωριστή θέση σε αυτή τη συνάθροιση μπορούσα να δω σχεδόν τα πάντα. Αυτό που είδα ήταν ανθρώπους να αλληλεπιδρούν τόσο με τη μουσική (έμμεσα με εμένα) όσο και με άλλους ανθρώπους. Μέχρι στιγμής δεν σου είπα και κάτι που δεν ξέρεις ή δεν μπορείς να καταλάβεις.

Το μικρό μου πείραμα είχε σκοπό ακριβώς αυτό, να αποδείξω την ύπαρξη της αλληλεπίδρασης. Από την άλλη θα μου πεις θα φαίνονταν και ηλίθιοι αν συνέχιζαν να χορεύουν και να τραγουδάνε χωρίς να παίζει μουσική. Το παρατεταμένο «Εεεε» που άκουσα όμως ήταν αρκετό για να μου δείξει πως τους ενόχλησε αυτή μου η πράξη κάτι που ήταν ολοφάνερο.

Τόση ώρα παίζω με τις λέξεις βέβαια και καλό θα ήταν αυτό να σταματήσει. Για να μπορέσουμε να συνεχίσουμε όλη αυτή τη μυστήρια αναζήτηση, που για να είμαι ειλικρινής ούτε εγώ δεν ξέρω μέχρι που μπορεί να πάει, πρέπει να ορίσουμε την λέξη «έκφραση» και μάλιστα στο συγκεκριμένο πεδίο έρευνας, τη ψυχολογία. Γιατί το λέω αυτό; Γιατί εκφράσεις υπάρχουν και σε άλλους τομείς λ.χ. στη γλωσσολογία, στον προγραμματισμό και στα μαθηματικά.

Έκφραση για τη ψυχολογία θεωρείται οποιαδήποτε λεκτική ή μη λεκτική συμπεριφορά με την οποία φανερώνεται/εξωτερικεύεται μια εσωτερική αισθηματική ή συναισθηματική κατάσταση. Σε αυτό όμως θέλω να προσθέσω κάτι ακόμα. Οπουδήποτε κι αν πας θα δεις τους ανθρώπους να εκφράζονται με ποικίλους τρόπους και κατά μόνας (λ.χ. δημιουργώντας κάποιο έργο τέχνης)  και στις διαπροσωπικές σχέσεις τους, κάτι που μου δημιουργεί τη βεβαιότητα ότι ο κόσμος μας κυριεύεται από εκφράσεις – πράγμα το οποίο φαίνεται αναντίρρητο. Από τη στιγμή που ισχύει αυτός ο ισχυρισμός επομένως οι εκφράσεις είναι το συστατικό στοιχείο των αλληλεπιδράσεων τουλάχιστον στις ανθρώπινες σχέσεις. Μπαίνουμε έτσι στη λογική της δράσης – αντίδρασης μόνο που ανά περιπτώσεις μια έκφραση μπορεί να αποτελέσει αντίδραση και παράλληλα μια νέα δράση.

Αυτό απ’ όσο μπόρεσα να σκεφτώ συμβαίνει γιατί πρώτα απ’ όλα πρέπει να υπάρχει μια συνέχεια αλληλεπιδράσεων πάνω στην οποία χτίζονται οι οποιασδήποτε ανθρώπινες σχέσεις και δευτερευόντως γιατί οι εκφράσεις είναι αμέτρητες και ξεχωριστές, επομένως είναι μαθηματικά βέβαιο πως και τα αποτελέσματα τους θα είναι διαφορετικά. Είναι ολοφάνερο πως δεν μπορούμε σε καμία περίπτωση να αρχίσουμε να απαριθμούμε εκφράσεις εξαιτίας του μεγάλου τους πλήθους, κάτι που υποστηρίζει ολόκληρη η επιστημονική κοινότητα. Γι’ αυτό άλλωστε δημιουργήθηκαν ευρύτερες ομάδες ένταξης, οι οποίες είναι οι εξής: τα λόγια, οι γκριμάτσες και οι κινήσεις του σώματος. Δευτερευόντως σε αυτές τις κατηγορίες εντάσσονται και οι πράξεις.

Τα παραπάνω βέβαια εγείρουν πολλά ερωτήματα που αρκετά δύσκολα απαντώνται καθώς ανοίγουν μεγάλες και κουραστικές φιλοσοφικές  συζητήσεις. Υπάρχει η άποψη πως στις εκφράσεις μας μπορούμε και είμαστε απόλυτα ελεύθεροι. Προσωπικά δεν μπορώ να το επιβεβαιώσω παρά τη μεγάλη δόση αλήθειας που έχει αυτός ο ισχυρισμός. Είναι αλήθεια πως ο καθένας δημόσια μπορεί να λέει και να κάνει οτιδήποτε θέλει. Αν όμως κάτι από αυτά αντιβαίνει στους γραπτούς ή εθιμικούς νόμους του εκάστοτε κοινωνικού περίγυρου, στην καλύτερη περίπτωση θα προκαλέσει αρνητικές, ως επί το πλείστον, αντιδράσεις και στην χειρότερη κάποια τιμωρία.  Αυτό συμβαίνει γιατί μια οποιαδήποτε δημόσια τοποθέτηση ή πράξη είναι προϊόν της νοητικής διεργασίας ενός ανθρώπου και πρέπει να υπακούει σε κάποιους κοινά αποδεκτούς κανόνες, όπως είναι αυτοί της λογικής κ.α. Το ότι αυτή η έκφραση θα επικριθεί είναι λογικό ακόλουθο, αφού ο τρόπος που αντιλαμβάνεται ο καθένας τα γεγονότα είναι διαφορετικός. Αν το σκεφτείς προσεκτικά θα διαπιστώσεις πως κάτι ανάλογο συμβαίνει και στις διαπροσωπικές μας σχέσεις.

Ας περάσουμε έτσι στο προκείμενο ζήτημα, δηλαδή το ρόλο που έχουν οι εκφράσεις στις διαπροσωπικές (διανθρώπινες) σχέσεις. Ενώ οι περισσότεροι συμφωνούμε πως αυτός είναι αν μη τι άλλο καταλυτικός ξεχνάμε πόσο περιοριστικός μπορεί να γίνει, αφού καθορίζει την εκάστοτε συμπεριφορά μας. Θεωρητικά δεν μπορώ να διαφωνήσω με την άποψη ότι είμαστε ελεύθεροι στο «τι» θα εκφράσουμε – πράγμα το οποίο είναι πέρα για πέρα αληθές. Πρακτικά όμως είμαστε εγκλωβισμένοι όχι τόσο στο περιεχόμενο της έκφρασης, όσο στον τρόπο έκφρασης. Ο κλοιός μάλιστα στενεύει όταν αρχίζουμε να αποδεχόμαστε ή να απορρίπτουμε δικές μας  πάντα πιθανές συναισθηματικές εκφράσεις, γιατί θεωρούμε πως δεν ταιριάζουν με αυτά που θέλουμε να φανερώσουμε. Αυτό είναι ψυχοφθόρο.

Πίσω από τις λέξεις βέβαια και γενικότερα τις εκφράσεις σίγουρα σου λέω κρύβονται αισθήματα. Γύρω από αυτές, ο τόπος, ο τρόπος, ο χρόνος και τα πρόσωπα από μόνα τους παίρνουν τη θέση τους. Το αν τα καταφέρεις και τα φανερώσεις όμως είναι δική σου υπόθεση. Τότε μόνο θα μπορέσεις να καλωσορίσεις τον εαυτό σου στο μαγικό παιχνίδι της ενσυναίσθησης. Αν αναλωθείς σε αναζητήσεις εξεζητημένων τρόπων, κατάλληλων καταστάσεων και άλλων παραγόντων που θα έκαναν τη στιγμή της έκφρασης καλύτερη, θα απογοητευτείς. Μπορεί να έχεις σκεφτεί ολόκληρες εκθέσεις να πεις ή καταπληκτικά πράγματα να κάνεις, στο τέλος ωστόσο ούτε το ένα τρίτο απ’ όσα προγραμμάτιζες δεν θα πραγματοποιήσεις.

Να μιλάω άραγε για αυθορμητισμό; Αλήθεια δεν ξέρω… Δεν μπόρεσα ποτέ να κατανοήσω τον όρο αυτό και όσες κουβέντες και να άνοιξα πάλι συμπέρασμα δεν έβγαλα. Μπορεί να φταίω κι εγώ αρκετά σε αυτό. Πάντως μεταφέροντας μια δική μου σκέψη, θεωρώ ως αυθόρμητη οποιαδήποτε έκφραση όταν τα κίνητρα της είναι διατυπωμένα σε ακαθόριστη – τυχαία χρονική στιγμή και η διάρκεια εκπλήρωσης της (έκφρασης) γίνεται σε μικρό χρονικό διάστημα. Με πιο απλά λόγια, δεν αναγνωρίζω την έμπρακτη/φανερή έκφραση ως αυθόρμητη αλλά τους παράγοντες που οδήγησαν σε αυτή. Για παράδειγμα αν αγοράσει κάποιος ερωτευμένος άνθρωπος ένα λουλούδι και το προσφέρει σε έναν άλλο άνθρωπο, το αυθόρμητο της υπόθεσης δεν βρίσκεται στην προσφορά, αλλά στο γιατί και πως προσφέρθηκε εκείνη τη χρονική στιγμή.

Είναι φανερό πως εμμένω στις λεπτομέρειες, αλλά είναι αυτό πράγματι που χρειαζόμαστε. Μόνο έτσι πιστεύω πως θα ξεκαθαρίσει το τοπίο. Τόση ώρα μιλάμε για εκφράσεις και συναισθήματα δίνοντας ορισμούς, απόψεις κ.α. Με βάση τα προηγούμενα εύκολα μπορούμε να συνάγουμε πως οι εκφράσεις εφάπτονται στα συναισθήματα από τα οποία προέρχονται. Έχουμε εξηγήσει παλιότερα πως τα αισθήματα μας είναι υποκειμενικές αναπαραστάσεις των συναισθημάτων ξεχωριστές για τον κάθε άνθρωπο. Αυτό το γεγονός αποδίδει έναν ενδιάμεσο ρόλο στα αισθήματα αφού βρίσκονται ανάμεσα σε ιδέες (συναισθήματα) και εκφράσεις. Από αυτό συμπεραίνουμε αρκετά σημαντικά πράγματα. Το πρώτο είναι πως αφού οι εκφράσεις μας βρίσκονται σε συνάρτηση με τα συναισθήματα μέσω των αισθημάτων, τότε αυτές αποτελούν και αναπαραστάσεις του «πως» αντιλαμβανόμαστε τον κόσμο γύρω μας. Χτίζοντας πάνω σε αυτή την άποψη έρχεται και μια δεύτερη διαπίστωση, πως δηλαδή με βάση τις οποιεσδήποτε εκφράσεις μας μπορούμε να μπούμε σε διάφορες ομάδες και κατηγορίες ανθρώπων με πανομοιότυπες παραστάσεις. Θα ήταν, ας το παραδεχτούμε, πάρα πολύ δύσκολο να διαπιστώσουμε τα κοινά χαρακτηριστικά μας με τους άλλους ανθρώπους χωρίς αυτά να φανερωθούν με κάποιον τρόπο. Επί παραδείγματι δεν θα μπορούσα να χαρακτηριστώ φίλος αν άφηνα την παρέα μου στην ιστορία μας, να «σαπίσει» στο δρόμο μετά από τόσο αλκοόλ.

Αυτή η τάση μας να κατηγοριοποιούμαστε δημιουργεί και την ανάγκη για τη δημιουργία ορίων, ακόμα και στις εκφράσεις μας. Όρια που αν τα ξεπεράσεις μπορείς να χάσεις περισσότερα, απ’ όσα έχεις να κερδίσεις. Αυτές είναι οι λεγόμενες λευκές γραμμές. Για τις εκφράσεις βέβαια στις ανθρώπινες σχέσεις υπάρχουν πολλές λευκές γραμμές που δεν πρέπει να περάσεις. Μια ας πούμε είναι η συνέπεια εκφράσεων και συναισθημάτων. Η ανυπαρξία συνέπειας πάει τελείως κόντρα στο νόημα της έκφρασης. Είναι σκέτη κοροϊδία.

Προφανώς χρησιμοποιώντας τη λέξη «συνέπεια» δεν εννοείται το αποτέλεσμα, αλλά η σχέση βάσης - συμφωνίας μεταξύ εκφράσεων και συναισθημάτων. Αν αυτή δεν υφίσταται τότε μια έκφραση πέραν του ότι χάνει τη δύναμη της, μπορεί να προκαλέσει συνειδησιακά προβλήματα τόσο σε αυτόν που την εξωτερικεύει όσο και σε αυτόν που γίνεται αποδέκτης της. Στη θεωρία οι εκφράσεις μας έχουν ως σκοπό να εξωτερικεύσουν συναισθήματα τα οποία από τη φύση τους είναι αληθινά. Είναι λογικό επόμενο αφού θέλουμε να εκφράσουμε κάτι το πραγματικό να έχουμε την απαίτηση από τους εαυτούς μας να μεταχειριζόμαστε ειλικρινείς τρόπους. Τα συναισθήματα επίσης δεν χάνονται και κακώς έχει επικρατήσει η αντίθετη άποψη. Αν κάτι μπορεί να αλλοιωθεί, όχι φυσικά να χαθεί, αυτό είναι το εκάστοτε αίσθημα μας. Αυτό συμβαίνει γιατί τα αισθήματα μετασχηματίζονται αλλά δεν χάνονται, επειδή πολύ απλά είναι πολύ δύσκολο για τον ανθρώπινο εγκέφαλο να λησμονήσει έντονες καταστάσεις.

Φαντάσου λοιπόν πόσο μεγάλο πόλεμο ανοίγεις με τον εαυτό σου όταν οι εκφράσεις σου δεν ταιριάζουν με όσα νιώθεις. Κι αν έχεις συνηθίσει να τον κοροϊδεύεις και να σε ικανοποιεί αυτό, οι υπόλοιποι δε σημαίνει πως αρέσκονται στο να συμμετέχουν στο παιχνίδι σου. Είναι μεγάλο πράγμα να συνειδητοποιείς τι αισθάνεσαι και στη συνέχεια να το εκφράζεις. Το συναισθηματικό ξεσκαρτάρισμα είναι η πιο σημαντική διεργασία από την οποία πρέπει να περάσεις. Δεν έχει νόημα να αποδέχεσαι καταστάσεις και μετά από λίγες μέρες να τις απορρίπτεις επειδή ακριβώς δεν ξέρεις τι νιώθεις. Αυτό δηλώνει ανειλικρίνεια και αστάθεια. Όλοι μας θέλουμε να δεχόμαστε ειλικρινείς εκφράσεις ειδικά σε σοβαρά διαπροσωπικά θέματα. Όσο ανακουφιστικό κι αν είναι το ψέμα κάποιες φορές, η αλήθεια είναι που μας κάνει πιο δυνατούς ανθρώπους.

Την αλήθεια όμως μόνο από όσα έχουν διαδραματιστεί και διατυπωθεί μπορούμε να την πλησιάσουμε. Δεν διαφωνώ επομένως με τον ισχυρισμό πως οι εκφράσεις μας μπορούν να είναι και ψεύτικες. Αυτό βέβαια που εκφράζουν είναι ψεύτικο αλλά αυτό που κρύβουν είναι τελείως αληθινό και αυτό αποδεικνύεται όταν φανερωθεί εν τέλει το ψέμα. Ψεύτικη έκφραση χαρακτηρίζεται εκείνη που δεν εφάπτεται στο σωστό συναίσθημα. Μια ψεύτικη έκφραση αγάπης μπορεί να υποκρύπτει λ.χ. μίσος ή έστω μια ανάγκη για πρόκληση κακού. Αυτό αργά ή γρήγορα θα γίνει φανερό. Υπάρχουν και περιπτώσεις όμως που ψεύτικες εκφράσεις θετικών συναισθημάτων μπορούν να υποκρύπτουν άλλα εξίσου θετικά συναισθήματα τα οποία μπορεί να είναι και εντονότερα.

Στο προηγούμενο άρθρο αυτής της σειράς, αναφέρθηκα στη ζώνη φίλου (Friend Zone). Πρόκειται ακριβώς γι’ αυτό. Τα εντονότερα ερωτικά αισθήματα απωθούνται από τα ηπιότερα φιλικά αισθήματα με αποτέλεσμα τα δεύτερα να εκφράζονται. Συνήθως τα πρώτα δεν θα εκφραστούν για ποικίλους λόγους και έτσι όλες σου οι φιλικές εκφράσεις θα είναι ψεύτικες. Έμμεσα κοροϊδεύεις τον άνθρωπο που έχεις απέναντι σου, αλλά εντάξει αυτό δεν έχει και τόσο σοβαρές συνέπειες (τις περισσότερες φορές). Το σημαντικό είναι ότι κάνεις κακό  στον εαυτό σου, στρέφοντας δύο αντικρουόμενες επιθυμίες σου εναντίον του. Η αποδοχή της κατάστασης βέβαια είναι ανακουφιστική αλλά σε μικρό βαθμό. Συνήθως σε τρώει το αν θα μπορούσες να διαχειριστείς διαφορετικά το όλο θέμα.

Ο κύριος λόγος που μπλέκουμε σε ανάλογες καταστάσεις όπως αυτή που σας περιέγραψα στην προηγούμενη παράγραφο δεν είναι άλλος από το φόβο. Ο φόβος συναισθηματικής έκφρασης αποτελεί ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα που μαστίζει την ανθρώπινη φύση. Υπάρχει διάχυτο το άγχος για αυτό που παρουσιάζουμε στον κοινωνικό μας περίγυρο. Μα αυτό γίνεται εντονότερο όταν θέλουμε να απευθυνθούμε σε ανθρώπους που πραγματικά μας ενδιαφέρουν. Δεν είναι μόνο ο τρόπος έκφρασης που μας απασχολεί αλλά κυρίως η ανταπόκριση που θα συναντήσει η εκάστοτε συναισθηματική μας εξωτερίκευση. Κι όταν δεν συναντήσει αυτή που προβλέπουμε συνήθως κατηγορούμε τον τρόπο έκφρασης μας και δεν αποδεχόμαστε την επιθυμία του άλλου άνθρωπου. Ακόμα και στην περίπτωση που την αποδεχτούμε το ρήγμα στην οποιαδήποτε σχέση μας με τον συγκεκριμένο (άνθρωπο) πρέπει να θεωρείται δεδομένο. Να και κάτι ακόμα που φοβόμαστε.

Για τα μαθηματικά και τον προγραμματισμό οι εκφράσεις δεν είναι τίποτα διαφορετικό από προτάσεις που χαρακτηρίζονται ως αληθείς ή ψευδείς. Για τη διατύπωση τους δεν υπάρχει κανένας φόβος επειδή αυτές βασίζονται στην βεβαιότητα που προσφέρουν οι λογικές ακολουθίες. Για τις συναισθηματικές μας εκφράσεις αντιθέτως υπάρχει αβεβαιότητα ειδικά όταν έχουμε την απαίτηση από τους εαυτούς μας να είναι ειλικρινείς. Τέτοιες εκφράσεις εκθέτουν το συναισθηματικό μας κόσμο. Ας το αποδεχτούμε όμως, είναι αδύνατο να προσεγγίζουμε τις ζωές χρησιμοποιώντας αποκλειστικά λογικές ακολουθίες και την ασφάλεια τους. Αυτό είναι που μας οδηγεί σε στιγμές που θέλουμε να εκφραστούμε ελεύθερα χωρίς θεωρητικά κάτι να μας εμποδίζει (όπως λ.χ. η λογική και οι πιθανότητες). Μα πάντα μας εμποδίζει…

Έτσι κάνουμε λάθη, αλλά να μου πεις η ανθρωπότητα ήταν πάντοτε επιρρεπής σε αυτά. Λάθη που προέρχονται από την τάση μας να αντιμετωπίζουμε τις καταστάσεις δίχως να υπολογίζουμε την αντίθετη πλευρά. Αυτή η ιδέα είναι ικανή να καταστρέψει οποιαδήποτε θέληση για κάτι πιο «ριψοκίνδυνο». Θεωρώ όμως παράλογο να ψάχνουμε μανιωδώς για κατάλληλους λόγους και περιστάσεις για να φανερώσουμε όσα συναισθήματα κρύβουμε, που επιζητούν εξωτερίκευση, ειδικά όταν πρόκειται για ξεκάθαρες καταστάσεις, όπως όταν υπάρχει δεδομένη συμπάθεια μεταξύ δύο ανθρώπων και αυτή είναι ολοφάνερη.

Είναι ευλογία να γίνεσαι αποδέκτης είτε θετικών είτε αρνητικών εκφράσεων. Κι αν για τις δεύτερες έχεις αμφιβολία δεν πρέπει να ξεχνάς πως κι αυτές σε γεμίζουν με αισθήματα κυρίως αρνητικά. Τότε όμως εκτιμάς περισσότερο τις θετικές συναισθηματικές εκφράσεις. Πραγματικά δεν μπορείς να φανταστείς πόσο με γεμίζει όταν με βλέπουν άνθρωποι που περάσαμε από τους ίδιους χώρους και όχι μόνο δεν με χαιρετούν αλλά στραβομουτσουνιάζουν κιόλας. Όχι μόνο νιώθω πως είμαι άξιος να δημιουργήσω αισθήματα σε όσους με γνώρισαν αλλά κυρίως αισθάνομαι σημαντικός που άλλοι άνθρωποι μου δείχνουν ενδιαφέρον με οποιονδήποτε τρόπο έστω με ένα χαμόγελο. Πίστεψε με, το χαμόγελο από μερικούς ανθρώπους είναι τόσο ξεχωριστό που σε κάνει να νιώθεις μοναδικός.

Όταν έρθει η ώρα που θα κλείσεις τον υπολογιστή σου ή το κινητό σου ή το tablet σου ή όποιο άλλο μέσο χρησιμοποίησες για να διαβάσεις αυτό το άρθρο, πήγαινε στο δωμάτιο σου, σβήσε όλα τα φώτα (και το φωτάκι στο σύνθετο – μην κλέβεις!) και στη συνέχεια ξάπλωσε στο κρεβάτι σου. Αν δεν σε πάρει ο ύπνος, το μυαλό σου θα αρχίσει να κατακλύζεται από σκέψεις και θα ακολουθήσει ένας εσωτερικός διάλογος. Αυτός μπορεί να γίνει και φωναχτός οπότε αν πιάσεις τον εαυτό σου να συζητάει με το πορτατίφ ή την ντουλάπα μην φοβηθείς. Θα έχεις πρόβλημα βέβαια αν αυτά αρχίσουν να σου απαντάνε. Αυτή είναι μια ακόμα απόδειξη πως οι άνθρωποι δεν σταματάνε ποτέ να εκφράζονται. Κι όταν ακόμα φαίνεται πως δεν έχουν μια συγκεκριμένη έκφραση στο πρόσωπό τους, στην πραγματικότητα έχουν. Τη βλοσυρότητα.

Εκφράσου ελεύθερα – δίχως φόβο δηλαδή.

Αυτό το κείμενο είναι γραμμένο από τη πρώτη λέξη μέχρι την τελευταία για ανθρώπους που είτε γνωρίζω αρκετά είτε θέλω να γνωρίσω καλύτερα και μου προξενούν ενδιαφέρον.

Χίλια «ευχαριστώ» που διάβασες ένα ακόμα άρθρο μου. Αν σου άρεσε μπορείς να το κάνεις share. Γι’ αυτό υπάρχουν τα κουμπάκια από κάτω.

(αν θες να αλλάξεις την εικόνα της δημοσίευσης στο Facebook, μπορείς να χρησιμοποιήσεις τα μικρά βελάκια που υπάρχουν κάτω από την περιγραφή).

Υ.Γ. Αν με θες έρχομαι και στο πάρτι σου.