Πώς τα φέρνει ο καιρός;

Η αλλαγή μπορεί να βρίσκεται στη γωνία...

Ε, όχι μόνο ο καιρός. Κι εμείς τα φέρνουμε.

Αν θέλεις κάτσε και θα σου πω.

Ακούς τη λέξη «καιρός». Αναπόφευκτα θα σκεφτείς πράγματα όπως οι καιρικές συνθήκες, μια συγκεκριμένη ώρα, χρονική στιγμή ή περίοδος αλλά ακόμα και τον χρόνο σαν όρο γενικότερα. Καταλαβαίνεις δηλαδή το ότι μιλάμε για μια πλατιά έννοια.

Τώρα βέβαια, το πώς αντιλαμβανόμαστε τη ζωή μας μέσα στο καιρό αποτελεί μια άλλη διαφορετική υπόθεση. Αν το δούμε από χρονικής άποψης η ζωή είναι ευθεία, δεν έχει πισωγυρίσματα. Ο,τι γίνει, έγινε, που λέμε. Από άποψης ωστόσο προσωπικών εμπειριών, απαιτήσεων και δυνατοτήτων, η ζωή φαίνεται να είναι καμπύλη, αφού όσο περνάει ο χρόνος οι απαιτήσεις μας απ’ αυτή – κι αντιστρόφως – καθώς κι οι δυνατότητες μας σταδιακά αυξάνονται μέχρι να περάσουν πολύ τα χρόνια και να αρχίσει πια μια αντίθετης κατεύθυνσης φθίνουσα πορεία, γνωστή κι ως φυσική κάθοδος.

Ξέρω όμως, πως εδώ δεν ήρθες για να διαβάσεις μερικά ακόμα φιλοσοφικά. Και αν το καλοσκεφτείς δεν είναι καθόλου φιλοσοφικά, τώρα που τα λέμε. Αναλογίσου το. Αυτό το καμπυλωτό πράγμα δεν είναι που συμβαίνει σε όλες τις καταστάσεις της ζωής μας; Δεν κινούμαστε συνεχώς και πέρα – δώθε απ’ το ένα άκρο της καμπύλης στο άλλο; Να ας πούμε, πως από τον ενθουσιασμό πάμε στην απογοήτευση; Πώς από τη χαρά πάμε στη θλίψη; Πώς γίνεται να αλλάζουμε διάθεση από τη μια στιγμή στην άλλη; Υπάρχει, μια ομοιότητα, όσο ‘ναι. Άρα μάλλον φαίνεται πως η άνοδος, η πτώση και η εναλλαγή τους είναι πολύ βαθιά συνδεδεμένες με την ανθρώπινη ζωή και τις καταστάσεις της.

Πως τα φέρνει λοιπόν ο καιρός; Έτσι τα φέρνει μάλλον, μέσω αυτής της εναλλαγής των γεγονότων. Βλέπεις, η ζωή είναι ένα σύνολο ατομικών εμπειριών μέσα σε μια σειρά γεγονότων εντός δεδομένου χρόνου. Θέλω να πω, πως αυτή είναι γεμάτη από γεγονότα τα οποία εναλλάσσονται κι έτσι εκείνη προχωρά μαζί μας. Αν θες μάλιστα τη γνώμη μου όλα εκείνα με κάποιο περίεργο τρόπο συνδέονται μεταξύ τους. Λες και τίποτα δεν είναι τυχαίο, λες κι όλα είναι μέρος κάποιου μεγαλύτερου σχεδίου. Δεν ξέρω εάν το έχεις αισθανθεί κι εσύ αυτό, αλλά όσο περνάει ο καιρός αυτή μου η αντίληψη γίνεται όλο και πιο έντονη. Κι όλα αυτά υπακούνε σε αυτόν το κανόνα, που προσωπικά δεν μου μοιάζει να είναι τελικά άγνωστος κι απροσδιόριστος, αλλά μάλλον πηγάζει από μέσα μας.

Ε, δεν είναι μόνο ο καιρός που τα φέρνει. Έτσι νομίζω δηλαδή. Τα φέρνουμε κι εμείς και μάλιστα σε μεγαλύτερο βαθμό απ’ ότι μπορεί να φαντάζεσαι. Ναι, προσωπικά έχω την βαθιά πίστη πως κάποια πράγματα είναι για να γίνουν, κάποιοι άνθρωποι είναι για να γνωριστούν μεταξύ τους, κάποιοι άλλοι είναι για να μας πληγώσουν ανεπανόρθωτα και κάποιοι άλλοι για να μας αγαπήσουν σε τέτοιο βαθμό που είναι αδύνατο οι λέξεις να περιγράψουν. Αλλά τουλάχιστον παίζουμε κι εμείς ρόλο σ’ όλα αυτά. Κανείς δεν ξέρει, πως και γιατί θα τα φέρει έτσι η ζωή, που λες. Μόνο τον τρόπο, που λειτουργεί το όλο πράγμα, μπορούμε πιθανώς να συνειδητοποιήσουμε, κι αυτό πάλι παίζεται.

Οι καταστάσεις της ζωής και το πως εμφανίζονται αυτές σίγουρα ακολουθούν ένα δικό τους τρόπο. Όμως, όπως σου είπα, παίζουμε και εμείς ρόλο σ’ όλα αυτά, μέσω των όσων κάνουμε. Βλέπεις, οι άνθρωποι είμαστε οι επιλογές μας. Αυτό έλεγε ο Jean Paul Sartre. Ο καθένας μας λογοδοτεί για αυτές. Ζούμε δηλαδή και πεθαίνουμε με αυτές, γιατί αναπόφευκτα θα δεχτούμε τα αποτελέσματα ή τις συνέπειες τους. Κι όλα αυτά επηρεάζουν τις καταστάσεις της ζωής μας φέρνοντας αλλαγές που δυστυχώς ή ευτυχώς είμαστε υποχρεωμένοι να διαχειριστούμε.

Έτσι, όπως ακριβώς συμβαίνει με τη ζωή και τις καταστάσεις, μου φαίνεται συμβαίνει και με τους ανθρώπους. Άνθρωποι έρχονται στη ζωή μας κι αλλάζουν το σκηνικό της, χωρίς να είμαστε σίγουροι ωστόσο για το λόγο τις περισσότερες φορές. Ένα λόγο που τελικά μπορεί να μην τον μάθουμε και ποτέ. Κι εδώ όσο πουθενά αλλού οι πράξεις μας παίζουν σημαντικό ρόλο. Κάποιοι απ’ αυτούς, που λες, θα μείνουν, κάποιοι άλλοι θα φύγουν και κάποιοι δυστυχώς αν το επιτρέπεις θα πηγαινοέρχονται. Ειδικά η τελευταία περίπτωση είναι και η πιο ψυχοφθόρα. Αλλά, να σου πω, μάλλον έτσι είναι οι άνθρωποι και τελικά δεν είμαι πολύ σίγουρος για το αν μπορεί αυτό ν’ αλλάξει.

Μη με παρεξηγήσεις γι’ αυτό που θα σου πω, μα πιστεύω πως οι άνθρωποι δεν αλλάζουν. Κι αυτό γιατί και δεν γίνονται ούτε μπορούν να γίνουν κάτι που δεν υπήρξε ποτέ μέσα τους! Μόνο βελτιώνουν αν μπορούν ό,τι υπάρχει ή – εμπειρικά και μόνο – συνηθέστερα  το χειροτερεύουν (φυσική κάθοδος). Κι όσο κι αν εμείς ελπίζουμε σε αυτή την ανατροπή, την αναλαμπή που τόσο θέλουμε να δούμε ξανά, τιμής ένεκεν των θετικών στοιχείων που κρατήσαμε και μας ενώνουν ή τραγικότερα του αλλοτινού ωραίου τρόπου που νιώσαμε κάποτε μια φορά, τόσο η ζωή όσο ο καιρός και οι άνθρωποι έχουν αυτό το μαγικό τρόπο να σε απογοητεύσουν οικτρά και μάλιστα με τρόπο που δεν σου αξίζει.

Τίποτα δεν είναι όπως παλιά, ούτε θα ‘ναι όπως παλιά. Αυτό είναι βέβαιο. Γιατί έτσι είναι η ζωή. Γιατί η ζωή είναι ευθεία, δεν έχει πισωγυρίσματα. Όλα αυτά μου θυμίζουν τα λόγια του C.S Lewis: «Είναι περίεργο πως μέρα με την μέρα τίποτα δεν αλλάζει αλλά όταν κοιτάξεις πίσω τα πάντα είναι διαφορετικά». Τίποτα με λίγα λόγια δεν μένει απαράλλαχτο, με εξαίρεση ένα πράγμα: το παρελθόν. Αυτό δεν αλλάζει και δεν πρέπει να το ξεχνάμε, διαφορετικά είμαστε καταδικασμένοι να επαναλάβουμε τα λάθη μας ή πολύ χειρότερα να επαναφέρουμε στη ζωή μας καταστάσεις κι ανθρώπους που μας έθλιψαν βαθύτατα, παρασυρμένοι από τις παρορμήσεις και τους συναισθηματισμούς μας.

Δεν είναι όμως κι υγείες να θέλουμε τα πράγματα να γίνουν όπως παλιά, που αν το σκεφτείς είναι αναμφίβολα ουτοπικό. Σημαίνει ότι αφενός δεν μας ευχαριστεί το παρόν και πως αφετέρου φοβόμαστε το μέλλον. Όμως, θέλω να γνωρίζεις, πως εμείς είμαστε κύριοι των πράξεων μας. Γι’ αυτό, αν θυμάσαι, σου είπα κάπου πριν κάμποσο πια καιρό πως πιστεύω στους ανθρώπους. Εμείς επηρεάζουμε τη ζωή περισσότερο απ’ ότι αυτή εμάς.

Τη ζωή μας φαντάσου την ως ένα οικοδόμημα κι ίσως μάλιστα το πιο σπουδαίο απ’ όλα. Όταν γκρεμίζεται δεν μπορείς να την ξαναχτίσεις με τα υλικά και τους ανθρώπους που την οδήγησαν στην κατάρρευση. Χρειάζεσαι καινούρια υλικά, καινούριες βάσεις. Γιατί, τελικά, δεν νομίζω να διαφωνήσεις στο πως είναι αδύνατο να γίνουν καινούριες αρχές πάνω σε σαθρά θεμέλια. Χρειάζεσαι την αλλαγή, όσο ποτέ άλλοτε.

Α! Και κάτι ακόμα. Η αλλαγή όχι απλά μπορεί να βρίσκεται στη γωνία. Σε διαβεβαιώ πως εκεί βρίσκεται. Και σε περιμένει! Αρκεί να την θέλεις και να μην την φοβάσαι. Πρέπει να θυμάσαι ότι τα καλύτερα δεν πηγαινοέρχονται ούτε μπαινοβγαίνουν με το έτσι θέλω στη ζωή μας αλλά βρίσκονται μπροστά μας, στις καινούριες, τις πιθανώς καλύτερες καταστάσεις. Κι ας εθελοτυφλούμε, κι ας αμφιβάλλουμε μερικές φορές. Σίγουρα πάντως εκείνες θα είναι διαφορετικές, απ’ τις παλιές. Γι' αυτό αν μη τι άλλο σε διαβεβαιώ και το προσυπογράφω.

Ακόμα και το πιο μεγάλο ταξίδι χρειάζεται ένα μόνο βήμα για να ξεκινήσει. Τόλμα το!

Υ.Γ. Ελπίζω όλα αυτά να σε έκαναν να προβληματιστείς λιγότερο και να σε βοήθησαν με κάποιο τρόπο, όπως ακριβώς όλα όσα μου είπες εσύ και μοιράστηκες μαζί μου, με βοήθησαν στο να σκεφτώ και να γράψω αυτό το κείμενο. Χωρίς εκείνα, τίποτα από αυτά δεν θα ήταν εφικτό.